۴ آذر ۱۳۸۸

ارتش كمبوجيه پيدا نشده، گم شد

داستان بسيار ساده شروع شد. هنوز جوهر خبر كشف بقاياي ارتش كمبوجيه در شمال مصر در رسانه‌ها خشك نشده است كه دبيركل ارشد هيات آثار باستاني مصر آن را بي‌اساس خواند تا اين داستان شروع نشده به پايان برسد.
داستان با داستانسرايي برادران دوقلوي ايتاليايي شروع مي‌شود كه با نشان دادن چند جمجمه و چند سلاح برنزي در قسمتي از صحراي مصر قصد دارند به جهانيان بقبولانند كه آثار كشف شده بقاياي ارتش گمشده كمبوجيه پادشاه ايرانيان باستان است كه به يكباره در اين محل كشف شده است (+).
رسانه‌هاي ايراني همه به تكاپو مي‌افتند و البته اما در اين ميان سازمان ميراث فرهنگي براي آن كه درجه حساسيت خود را نسبت به اين موضوع نشان دهد از آغاز مذاكره مصر براي بازگشت اين آثار باستاني خبر داد.
هيجان بر رفتارهاي همه رسانه‌اي‌‌ها و حتي غير‌رسانه‌اي‌ها سايه مي‌افكند تا رئيس سازمان ميراث فرهنگي به عنوان بالاترين مقام مسوول در زمينه ميراث فرهنگي ايران در نامه‌اي خطاب به رئيس‌جمهور پيشنهاد جلسه‌اي مشترك را با مسوولان وزارت امور خارجه، نماينده تام‌الاختيار كشور مصر و نماينده اين سازمان برگزار كند تا نكات و مسائل مرتبط با اين موضوع از نقطه‌نظر سياسي و ديپلماتيك بررسي شوند. در اين نامه همچنين پيشنهاد انجام كاوش باستان‌شناسي در قالب يك گروه متخصص ارائه مي‌شود تا با بررسي علمي و تخصصي موضوع توسط پژوهشگران و باستان‌شناسان، نسبت به انعكاس توانمندي‌هاي فني و علمي ميهن اسلامي در سطح بين‌المللي اقدام شود.
رئيس‌جمهور نيز در پاسخ ضمن اعلام موافقت خود، نامه‌اي خطاب به رئيس سازمان ميراث فرهنگي ارسال مي‌كند. در بخشي از اين نامه آمده بود: در موضوع كشف اخير لازم است، تلاش كافي در جهت بازبيني زوايا و وقايع تاريخي آن صورت پذيرد و اطلاع‌رساني مناسب به ملت ايران و عموم مردم علاقه‌مند جهان انجام شود. همچنين استفاده از ظرفيت‌هاي كارشناسي ملي در موضوع ميراث فرهنگي و بهره‌گيري از كارشناسان جهاني و ظرفيت‌هاي ديپلماسي و بين‌المللي مورد انتظار است.
«زاهي هواس» آب بر آتش ريخت
اما از ديگر سو تمام دنياي باستان‌شناسي مي‌داند كه «زاهي هواس» باستان‌شناس برجسته‌اي است. او اگر تمامي زواياي مختلف دنياي تمدن باستان مصر را كند وكاو نكرده باشد، قسمت اعظمي از كشفيات دوران فراعنه مصر مديون تلاش اوست. تا جايي كه در محافل غيررسمي از او به عنوان فرعون امروز مصر ياد مي‌كنند.
زاهي هوّاس كه اكنون دبيركل ارشد هيات آثار باستاني مصر است روز گذشته بدون توجه به هيچ حاشيه‌اي در رابطه با اين كشف به طور صريح در سايت رسمي خودش نوشت: «لازم است من مردم جهان را در زمينه اخباري كه بتازگي در روزنامه‌ها، خبرگزاري‌ها و شبكه‌هاي تلويزيوني درباره برادران دوقلوي آنجلو (Angelo) و آلفردو (Alfredo) كاستيگليوني (Castiglioni) كه كشف بقاياي ارتش كمبوجيه، پادشاه ايراني را مطرح كرده‌اند، آگاه و در همين جا اعلام كنم كه اين اخبار بي‌پايه و اساس و گمراه‌كننده است.»
اين باستان شناس جهاني حتي پا را فراتر از اين هم گذاشت و در ادامه اين مطلب نوشت:‌ اين دو برادر هيچ پروژه كاوش باستان‌شناسي را در محوطه تاريخي برنيكه پانخريسوس (Berenike Panchrysos) در واحه‌ي بحرين (Bahrin) در نزديكي واحه‌ي سيوه (Siwa) نداشته‌اند و پروژه كاوش در اين محوطه تاريخي از سال 2002 ميلادي توسط دكتر پائولو گالو (Paulo Gallo) از دانشگاه تورين آغاز شده است.
هواس براي آن كه اعتماد به نفسش را درباره اين موضوع در مطلب شديد اللحن خود به رخ خوانندگان بكشاند، اين‌گونه مطلبش را به پايان برد: برادران كاستيگليوني هيچ مجوز كاوش باستان‌شناسي از هيات آثار باستاني مصر نگرفته‌اند. به همين دليل، هر آن چيزي را كه آنها ادعاي كشف آن را دارند، غيرقابل باور است. دو باستان‌شناس ايتاليايي اكنون معلوم نيست در كجاي دنيا مشغول كشف رازهاي تاريخ هستند. زيرا در يكي از سايت‌هاي معتبر بين‌المللي در زمينه باستان‌شناسي، اين برادران دوقلو دلالاني خطاب شده‌اند كه حتي چندي پيش مي‌خواسته‌اند شمشيري قلابي را نيز به يك توريست آمريكايي بفروشند.
حال با تمام اين اوصاف شايد نكته پنهان در كشف بقاياي ارتش كمبوجيه دوم، هيجان‌زدگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين زمينه باشد كه سايت خبري متعلق به اين سازمان اولين سايتي بود كه اين خبر را بدون تحقيق منتشر كرد و سپس براي آن‌كه به سربازان دروغين جان نيز بدهد پرونده مذاكره براي كاوش در منطقه‌اي باستاني كه شايد اصلا وجود ندارد را به روي ميز مذاكره با مصري‌ها برد. حال اين موضوع بماند كه اكنون بسياري از محوطه‌هاي تاريخي در ايران كاوش نشده از سوي غارتگران ميراث فرهنگي غيرمجاز كاوش مي‌شوند و آن وقت جالبتر آن است كه سال گذشته هيچ بودجه‌اي هم از سوي اين سازمان براي كاوش‌هاي باستاني در ايران اختصاص داده نشد. شايد بهتر باشد اين سازمان به كاوش‌هاي داخلي بيشتر توجه نشان دهد تا واكنش به اخباري دروغين كه دلالان بين‌المللي آثار تاريخي آنها را منتشر مي‌كنند.
------------------------------------------------------------
تمام مطلب فوق از اين منبع برگرفته شده است (با ويرايش برخي نام‌ها):
روزنامه جام جم، 4/آذر/1388، ص 16

۱۸ آبان ۱۳۸۸

سرقت ادبي

آن چه كه موجب شد نويسنده اين سطور از انتشار مقالات و پژوهش هاي خود در اين وبلاگ پرهيز كند، سرقت پياپي اين مطالب و درج آن‌ها در وبلاگ‌هاي ديگر بدون ذكر منبع و مأخذشان بود. متأسفانه همين مشكل به كتاب‌هاي من نيز سرايت كرده است؛ براي نمونه، به تازگي فردي بخش‌هايي از كتاب مرا (هخامنشيان: فرمان‌روايان زمين و دريا، فصل دوم) تكه تكه نموده و در وبلاگ خود (+)، بدون بردن نام كتاب و نويسنده‌ي آن، منتشر كرده است. جالب آن كه همين شخص در وبلاگ من با نام «هموطن» پيامي گذاشته (+) و مرا به خواندن مطالبي كه از كتابم برگرفته، فراخوانده است!!!
پايبندي به اصول اخلاقي و احترام گذاشتن به حقوق ديگران گوهر گرانسنگي است كه شوربختانه روز به روز ناياب‌تر مي‌شود.